Khái niệm tư pháp quốc tế
Tư pháp quốc tế là ngành luật điều chỉnh các quan hệ dân sự theo nghĩa rộng, bao gồm các quan hệ: thương mại, hôn nhân gia đình, lao động, và tố tụng dân sự có yếu tố nước ngoài. Tư pháp quốc tế nằm hoàn toàn trong pháp luật quốc gia, bao gồm các quy phạm điều chỉnh các vấn đề dân sự đặc thù có yếu tố nước ngoài.
Đối tượng điều chỉnh của tư pháp quốc tế
Chỉ có các quan hệ mang bản chất dân sự theo nghĩa rộng (theo nghĩa rộng là bao gồm cả tố tụng dân sự) có yếu tố nước ngoài mới thuộc đối tượng điều chỉnh của Tư pháp quốc tế, ao gồm các quan hệ: hôn nhân gia đình, thừa kế, lao động, về hợp đồng kinh tế ngoại thương…có yếu tố nước ngoài.
Theo quy định tại Khoản 2 Điều 663 BLDS 2015, quan hệ dân sự có yếu tố nước ngoài là quan hệ dân sự có ít nhất một trong các bên tham gia là cơ quan, tổ chức, cá nhân người nước ngoài, người Việt Nam định cư ở nước ngoài hoặc là các quan hệ dân sự giữa các bên tham gia là công dân, tổ chức Việt Nam nhưng căn cứ dể xác lập, thay đổi, chấm dứt quan hệ đó theo pháp luật nước ngoài; phát sinh tại nước ngoài hoặc tài sản liên quan đến quan hệ đó ở nước ngoài.
Về yếu tố nước ngoài:
- Chủ thể: ít nhất một bên tham gia là người nước ngoài, pháp nhân nước ngoài, hoặc người VN định cư ở nước ngoài.
- Khách thể của quan hệ đó ở nước ngoài: Ví dụ: DS thừa kế ở nước ngoài;
- Sự kiện pháp lý là căn cứ xác lập, thay đổi, chấm dứt các quan hệ đó xảy ra ở nước ngoài: Ví dụ: Kết hôn ở nước ngoài.