Mối quan hệ biện chứng giữa cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng

[VPLUDVN] Mỗi hình thái kinh tế-xã hội có cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng của nó. Do đó, cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng mang tính lịch sử cụ thể, giữa chúng có mối quan hệ biện chứng với nhau, trong đó cơ sở hạ tầng giữ vai trò

Cơ sở hạ tầng và kiến trúc thượng tầng

[VPLUDVN] Khái niệm cơ sở hạ tầng + Khái niệm: Với tư cách là phạm trù cơ bản của chủ nghĩa duy vật lịch sử, khái niệm cơ sở hạ tầng dùng để chỉ toàn bộ những quan hệ sản xuất hợp thành cơ cấu kinh tế của xã hội. –  Khái niệm cơ sở

Quy luật quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của trình độ sản xuất

Cùng với sự hình thành, phát triển lâu đời mà nền văn minh nhân loại ngày càng lớn mạnh, song song cùng với sự phát triển của lực lượng sản xuất. Do vậy mà việc nghiên cứu quy luật vận đồng này và những vấn đề xoay quanh phạm trù này là một vấn đề

Sản xuất vật chất và vai trò của nó

[VPLUDVN] Sản xuất là một loại hình hoạt động đặc trưng của con người và xã hội loài người, bao gồm: sản xuất vật chất, sản xuất tinh thần và sản xuất ra bản thân con nguời. a)         Sản xuất vật chất và phương thức sản xuất Sản xuất là một loại hình hoạt động

Con đường biện chứng của sự nhận thức chân lý

Trong tác phẩm Bút ký triết học, V.I.Lênin đã khái quát con đường biện chứng của sự nhận thức chân lý như sau: Từ trực quan sinh động đến tư duy trừu tượng và từ tư duy trừu tượng đến thực tiễn – đó là con đường biện chứng của sự nhận thức chân lý,

Thực tiễn – nhận thức và vai trò của thực tiễn với nhận thức

[VPLUDVN] Thực tiễn và các hình thức cơ bản của thực tiễn Thực tiễn là toàn bộ hoạt động vật chất có mục đích, mang tính lịch sử – xã hội của con người nhằm cải biến tự nhiên và xã hội. a)  Thực tiễn và các hình thức cơ bản của thực tiễn Thực tiễn

Quy luật phủ định của phủ định

Quy luật phủ định của phủ định là gì? Quy luật phủ định của phủ định là quy luật nói lên mối liên hệ, sự kế thừa giữa cái bị phủ định và cái phủ định; do sự kế thừa đó, phủ định biện chứng không phải là sự phủ định sạch trơn, bác bỏ tất

Quy luật thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập

Khái niệm về “mặt đối lập”, “mâu thuẫn biện chứng”, “sự thống nhất” và “đấu tranh” của các mặt đối lập Trước khi đi vào nội dung về quy luật thống nhất và đấu tranh giữa các mặt đối lập, chúng tôi sẽ đề cập tới một số khái niệm liên quan. Thứ nhất: Mặt đối

Quy luật chuyển hóa từ những sự thay đổi về lượng thành những sự thay đổi về chất và ngược lại và vận dụng quy luật này trong hoạt động thực tiễn

Khái niệm về chất và khái niệm về lượng       Bất cứ sự vật, hiện tượng nào cũng bao gồm hai mặt chất và lượng. Hai mặt đó thống nhất hữu cơ với nhau trong sự vật, hiện tượng.       Chất là phạm trù triết học dùng để chỉ tính quy

Phạm trù khả năng và hiện thực

[VPLUDVN] Phạm trù khả năng dùng để chỉ cái chưa xuất hiện, chưa tồn tại trong thực tế, nhưng sẽ xuất hiện và tồn tại thực sự khi có các điều kiện tương ứng. a)       Phạm trù khả năng, hiện thực Phạm trù khả năng dùng để chỉ cái chưa xuất hiện, chưa tồn tại

Phạm trù bản chất và hiện tượng

[VPLUDVN] Phạm trù bản chất dùng để chỉ sự tổng hợp tất cả những mặt, những mối liên hệ tất nhiên, tương đối ổn định ở bên trong, quy định sự tồn tại, vận động, phát triển của sự vật, hiện tượng đó. a) Phạm trù bản chất, hiện tượng Phạm trù bản chất dùng

Phạm trù nội dung và hình thức

[VPLUDVN] Phạm trù nội dung dùng để chỉ sự tổng hợp tất cả những mặt, những yếu tố, những quá trình tạo nên sự vật, hiện tượng. a) Phạm trù nội dung, hình thức Phạm trùnội dung dùng để chỉ sự tổng hợp tất cả những mặt, những yếu tố, những quá trình tạo nên

Phạm trù tất nhiên và ngẫu nhiên

[VPLUDVN] Phạm trù tất nhiên dùng để chỉ cái do những nguyên nhân cơ bản, bên trong của kết cấu vật chất quyết định và trong những điều kiện nhất định, nó phải xảy ra như thế, không thể khác. a)Phạm trù tất nhiên, ngẫu nhiên Phạm trù tất nhiên dùng để chỉ cái do những

Phạm trù nguyên nhân và kết quả

[VPLUDVN] Phạm trù nguyên nhân dùng để chỉ sự tác động lẫn nhau giữa các mặt trong một sự vật, hiện tượng, hoặc giữa các sự vật, hiện tượng với nhau, từ đó tạo ra sự biến đổi nhất định. a) Phạm trù nguyên nhân, kết quả Phạm trù nguyên nhân dùng để chỉ sự

Cái riêng và cái chung: một số vấn đề cần quan tâm

1) Vị trí của cặp phạm trù “cái riêng” và “cái chung” trong phép biện chứng. Với tư cách một bộ môn khoa học, phép biện chứng có một hệ thống phạm trù riêng. Khi diễn đạt phép biện chứng, chúng ta không những cần phải làm rõ nội dung các phạm trù của nó,

Nguyên lý về sự phát triển

[VPLUDVN] Trong lịch sử triết học, quan điểm siêu hình xem sự phát triển chỉ là sự tăng, giảm thuần túy về lượng, không có sự thay đổi về chất của sự vật, hiện tượng; đồng thời, nó cũng xem sự phát triển là quá trình tiến lên liên tục, không trải qua những bước

Nguyên lý về mối liên hệ phổ biến

[VPLUDVN] Trong phép biện chứng, khái niệm mối liên hệ dùng để chỉ sự quy định, sự tác động và chuyển hóa lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng, hay giữa các mặt, các yếu tố của mỗi sự vật, hiện tượng trong thế giới; còn khái niệm mối liên hệ phổ biến dùng

Khái niệm và đặc trưng của phép biện chứng duy vật

[VPLUDVN] Định nghĩa khái quát về phép biện chứng duy vật, Ph.Ăngghen cho rằng: “Phép biện chứng… là môn khoa học về những quy luật phổ biến của sự vận động và phát triển của tự nhiên, của xã hội loài người và của tư duy”. a) Khái niệm phép biện chứng duy vật Định

Phép biện chứng và các hình thức cơ bản của phép biên chứng

a. Khái niệm biện chứng, phép biện chứng Trong chủ nghĩa Mac-Lênin, khái niệm biện chứng dùng để chỉ những mối liên hệ, tương tác, chuyển hóa và vận động, phát triển theo qui luật của các sự vật, hiện tượng, quá trình trong giới tự nhiên, xã hội và tư duy. Biện chứng bao

Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức

[VPLUDVN] Mối quan hệ giữa vật chất và ý thức là mối quan hệ biện chứng mà trong đó vật chất có trước, ý thức có sau, vật chất là nguồn gốc của ý thức và quyết định ý thức nhưng không thụ động mà có thể tác động trở lại vật chất qua hoạt

Bản chất và kết cấu của ý thức

 Bản chất của ý thức: Ý thức là sự phản ánh năng động, sáng tạo thế giới khách quan vào bộ óc con người; là hình ảnh chủ quan của thế giới khách quan. Tính chất năng động, sáng tạo của sự phản ánh ý thức được thể hiện ở khả năng hoạt động tâm

Nguồn gốc của ý thức

[VPLUDVN] Nguồn gốc của ý thức dựa vào quan điểm từ chủ nghĩa duy vật biện chứng gồm: Nguồn gốc tự nhiên của ý thức Nguồn gốc tự nhiên của ý thức được tạo bởi các yếu tố tự nhiên từ ý thức chính là bộ óc và sự hoạt động cùng các mối quan

Tính thống nhất vật chất của thế giới

[VPLUDVN] Thế giới vật chất thể hiện hết sức phong phú đa dạng, song những dạng biểu hiện của thế giới vật chất đều phản ánh bản chất của thế giới và thống nhất với nhau. Chủ nghĩa duy vật biện chứng khẳng định bản chất của thế giới là vật chất, thế giới thống

Phương thức và hình thức tồn tại của vật chất

[VPLUDVN] Theo quan điểm của chủ nghĩa duy vật biện chứng, vận động là phương thức tồn tại của vật chất; không gian, thời gian là những hình thức tồn tại của vật chất. – Vận động là phương thức tồn tại của vật chất. Ăngghen định nghĩa: “Vận động hiểu theo nghĩa chung nhất,

Sự đối lập giữa chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa duy tâm trong việc giải quyết vấn đề cơ bản của triết học

[VPLUDVN] Triết học là hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về thế giới, về bản thân con người và vị trí của con người trong thế giới đó. Triết học là hệ thống tri thức lý luận chung nhất của con người về thế giới, về bản thân con người

Một số giải pháp bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác – Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh trong tình hình mới

[VPLUDVN] Chủ nghĩa Mác – Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh – nền tảng tư tưởng của Đảng và nhân dân ta, đã và đang định hướng, soi đường cho cách mạng Việt Nam. Khi đề cập đến chủ nghĩa Mác – Lênin là đề cập đến những quan điểm của các nhà kinh điển

Chủ nghĩa Mác hình thành và phát triển qua các giai đoạn lớn (thời kỳ chính yếu) nào?

[VPLUDVN] Chủ nghĩa Mác với tư cách là “hệ thống quan điểm và học thuyết” được hình thành và phát triển qua 3 giai đoạn lớn: – Giai đoạn lớn thứ nhất: là giai đoạn hình thành và phát triển do C. Mác và Ph. Ăngghen thực hiện (diễn ra vào những năm thuộc nửa

Những điều kiện và tiền đề của sự ra đời Chủ nghĩa Mác

Điều kiện của sự ra đời Chủ nghĩa Mác Chủ nghĩa Mác ra đời vào những năm 40 của thế kỷ XIX, khi mà chủ nghĩa tư bản ở châu Âu đang trên đà phát triển mạnh mẽ đã tạo ra những điều kiện kinh tế – chính trị – xã hội thuận lợi cho

Chủ nghĩa Mac – Lênin và ba bộ phận cấu thành

[VPLUDVN] Chủ nghĩa Mác – Lênin là hệ thống các quan điểm và học thuyết khoa học do c.Mác và Ph.Ăngghen xây dựng, V.I.Lênin bảo vệ và phát triển; được hình thành và phát triển trên cơ sở tổng kết thực tiễn và kế thừa những giá trị tư tưởng của nhân loại; là thế