Trách nhiệm hình sự khi sử dụng rượu, bia hoặc chất kích thích khác

Rất nhiều các trường hợp trên thực tế sau khi sử dụng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác đã có những hành vi xâm phạm đến những quan hệ xã hội mà pháp luật bảo vệ. Vậy câu hỏi đặt ra là các chủ thể sau khi sử dụng rượu, bia hoặc chất kích khác thì có phải chịu trách nhiệm hình sự hay không?

Nhiều người cho rằng người sau khi uống rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác mà có hành vi xâm phạm đến những quan hệ xã hội thuộc đối tượng điều chỉnh của luật hình sự thì không phải chịu trách nhiệm hình sự vì khi thực hiện hành vi phạm tội người đó trong tình trạng không có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi. Nhưng trên thực tế thì không phải như vậy.

Để tìm hiểu rõ hơn về vấn đề này, công ty luật Ánh Sáng Việt chúng tôi có bài viết để quý độc giả quan tâm được biết.

Điều 13 Bộ luật hình sự năm 2015, sửa đổi bổ sung năm 2017 quy định về trách nhiệm hình sự của tội này như sau:

“Người phạm tội trong tình trạng mất khả năng nhận thức hoặc khả năng điều khiển hành vi của mình do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác, thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự”

Tội phạm là hành vi trái pháp luật hình sự, do người có năng lực trách nhiệm hình sự thực hiện, tức là người phạm tội phải là người có khả năng nhận thức và điều khiển hành vi của mình trong khi thực hiện tội phạm. Hành vi phạm tội trong tình trạng dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác thì vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự.

Trong tình trạng say do rượu,bia người say rượu, bia có thể bị giảm sút hoặc mất hoàn toàn năng lực nhận thức và điều khiển hành vi trong một khoảng thời gian nhất định.

Tuy nhiên, người say do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác được cho là đã tự đặt mình vào tình trạng say. Họ đã tự tước bỏ năng lực nhận thức và điều khiển hành vi của mình. Không giống như việc mắc bệnh tâm thần, bệnh khác, người bệnh không thể phòng tránh được; việc say rượu, bia hoặc do dùng chất kích thích khác có thể phòng tránh trước.

Nếu như loại trừ trách nhiệm hình sự trong trường hợp này, mọi người sẽ không có trách nhiệm với chính bản thân mình, sẽ uống rượu, bia, dùng chất kích thích không giới hạn vì họ sẽ không phải chịu hậu quả bất lợi khi xảy ra thiệt hại. Điều này sẽ làm xã hội trở lên không công bằng, làm trật tự xã hội rối loạn. Vì vậy, mà họ vẫn phải chịu trách nhiệm hình sự về hành vi phạm tội trong trường hợp say rượu do dùng rượu, bia hoặc chất kích thích mạnh khác.

Pháp luật hình sự cũng không coi việc “say rượu, bia hoặc say do dùng các chất kích thích mạnh khác” là tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự. Trái lại, đây còn được quy định là tình tiết tăng nặng trách nhiệm hình sự trong một số tội phạm.

Sưu tầm và Biên tập