Nguyên tắc hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự

[VPLUDVN] Hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự có ý nghĩa quan trọng về chính trị – xã hội cũng như pháp lý, góp phần thể chế hoá và thực hiện đường lối đối ngoại đa phương hoá, đa dạng hoá, tăng cuờng hội nhập, hợp tác quốc tế đã được ghi nhận trong các Văn kiện của Đảng và Nhà nước ta. Hợp tác quốc tế góp phần đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung, tội phạm có yếu tố nước ngoài nói riêng. Hoạt động này góp phần nâng cao hiệu quả các hoạt động điều tra, truy tố, xét xử và thi hành án đối với các vụ án hình sự có yếu tố nước ngoài. Điều này có ý nghĩa quan trọng trong thời đại hội nhập kinh tế quốc tế, toàn cầu hoá hiện nay.

Với tính chất là một bộ phận của chính sách đối ngoại, hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự luôn tuân thủ các nguyên tắc quan hệ quốc tế mang tính chất chung của các quốc gia trong cộng đồng quốc tế theo khuôn khổ Tuyên bố của Liên hợp quốc về các nguyên tắc cơ bản của công pháp quốc tế điều chỉnh quan hệ hữu nghị, hợp tác giữa các quốc gia.

Nguyên tắc hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự được quy định tại Điều 492 Bộ luật tố tụng hình sự 2015 (có hiệu lực từ ngày 01/01/2018). Cụ thể như sau:

1. Hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự được thực hiện trên nguyên tắc tôn trọng độc lập, chủ quyền, toàn vẹn lãnh thổ quốc gia, không can thiệp vào công việc nội bộ của nhau, bình đẳng và cùng có lợi, phù hợp với Hiến pháp, pháp luật của Việt Nam và điều ước quốc tế mà Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam là thành viên.

2. Trường hợp Việt Nam chưa ký kết hoặc chưa gia nhập điều ước quốc tế có liên quan thì việc hợp tác quốc tế trong tố tụng hình sự được thực hiện theo nguyên tắc có đi có lại nhưng không trái pháp luật Việt Nam, phù hợp với pháp luật quốc tế và tập quán quốc tế.

Những nguyên tắc này tạo cơ sở pháp lý cho việc hợp tác quốc tế song phương và đa phương giữa các cơ quan và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự của nước ta (trong đó có cơ quan tiến hành tụng) với các cơ quan và người có thẩm quyền tiến hành tố tụng hình sự của các quốc gia khác; của các tổ chức quốc tế trong đấu tranh phòng, chống tội phạm nói chung và quá trình giải quyết từng vụ án hình sự cụ thể nói riêng.

Sưu tầm và Biên soạn